Trong bài viết tuần trước, chúng ta đã cùng tìm hiểu tại sao cần xây dựng văn hóa phản hồi và top 5 mô hình feedback hiệu quả nhất hiện nay. Tại bài viết này, VMP tiếp tục đi sâu vào phương pháp phản hồi 360 độ là gì, và cách áp dụng vào công việc. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Nội dung được chia sẻ tại khóa Coaching Skills For Manager.
Nội dung bài viết:
Phản hồi 360 độ là gì?
Đúng như cái tên, phản hồi 360 độ cho người nhận cái nhìn toàn diện từ các quan điểm của: cấp trên, cấp dưới, đồng nghiệp, đối tác, khách hàng,… Mô hình này được sáng tạo bởi Johann Baptist Rieffert, người xây dựng nên cơ quan tâm lý của Reichswehr Đức.
Phương pháp này thường được thể hiện thông qua một bản đánh giá gồm nhiều câu hỏi. Tuy nhiên, nếu nắm rõ, nhà quản lý cũng có thể áp dụng vào các cuộc họp. Nó giúp bạn và nhân viên có một cái nhìn tổng quan về ưu và nhược điểm của họ, từ đó đưa gia giải pháp khắc phục.
Ưu điểm của phương pháp này là giúp tạo ra một văn hóa phản hồi tích cực – nơi mà nhân viên được đánh giá khách quan, minh bạch. Đồng thời, đây cũng cũng là động lực để họ thay đổi và phát triển. Tuy nhiên, phản hồi này cũng có nhược điểm là tốn kém về nguồn lực thời gian, công sức. Đặc biệt, nếu không có sự đồng thuận của đội nhóm, phương pháp này sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực.
Sự khác biệt giữa các cấp độ phản hồi cho nhân viên.
Nếu có phản hồi 360 độ, tất nhiên cũng có những mức độ phản hồi thấp hơn. Việc nắm rõ phần này sẽ giúp quản lý đánh giá hiện tại bản thân đang ở cấp độ nào và phản hồi đúng cách. Cụ thể, có các cấp độ phản hồi sau:
- Phản hồi 90 độ: Phản hồi 1 chiều, từ quản lý phản ánh đến nhân viên. Hoặc từ người A đến người B.
- Phản hồi 180 độ: Ở đây, ngoài việc tự nhận xét, đánh giá còn được thực hiện từ hai hướng – bởi người giám sát trực tiếp và bởi nhân viên.
- Phản hồi 270 độ: Tương tự như 180 độ, nhưng được bổ xung bởi phản ánh của các đồng nghiệp cùng chức vụ.
- Phản hồi 360 độ: Hình thức này bổ xung thêm phản ánh của khách hàng (bao gồm khách hàng nội bộ), đối tác kinh doanh,… Vì vậy, phản hồi đến từ bốn hướng.
Từ so sánh này có thể thấy rằng: Trong điều kiện không thuận lợi, bạn có thế áp dụng các cấp độ khác nhau để việc phản hồi diễn ra tự nhiên, linh hoạt và thường xuyên hơn. Tại các cuộc họp nhóm, bạn cũng không nhất thiết phải sử dụng 360 degree feedback, mà có thể sử dụng 180 hoặc 270 độ.
Lưu ý áp dụng 360 degree feedback thành công
Giao tiếp là chìa khóa thành công: Phản hồi 360 độ cần được truyền đạt đến đội nhóm một cách rõ ràng và chi tiết. Nhân viên phải nhận thức được những thay đổi mà công cụ mới này sẽ mang lại cho văn hóa phản hồi và sẵn sàng thích ứng để đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Tính liên tục và kịp thời: Nếu phản hồi cho nhân viên chỉ diễn ra mỗi năm hoặc mỗi quý sẽ không đem lại hiệu quả cao. Vì nó chỉ phản ánh tình huống ngay tại thời điểm đó. Thay vì vậy, hãy thay đổi các cấp độ phản hồi khác nhau, để việc này diễn ra như một thói quen tích cực tại đội nhóm. Mẹo là bạn có thể sử dụng các phần mềm phản hồi hoặc khảo sát trực tuyến.
Phản hồi ẩn danh: Nhân viên của bạn sẽ cảm thấy thoải mái và trung thực hơn nếu khảo sát được ẩn danh. Tính ẩn danh cũng khuyến khích người nhận tập trung vào nội dung phản hồi thay vì nhận xét đó đến từ ai. Điểm yếu là nó phản đối văn hóa minh bạch và khiến mọi người dễ dàng chỉ trích một cách bất chính thay vì mang tính xây dựng. Bạn có thể cân nhắc để lựa chọn phương pháp này.
Bổ xung, không phải sự thay thế: Mặc dù phương pháp này có thể rất toàn diện khi cung cấp cho bạn thông tin đầu vào từ nhiều nguồn khác nhau. Nhưng nó vẫn không thể đạt được mức độ phản ánh sâu sắc như bạn sẽ nhận được trong cuộc gặp trực tiếp hoặc coaching 1-1. Hãy sử dụng nó linh hoạt cùng các phương pháp phản hồi cho nhân viên hiệu quả khác.
Câu hỏi mẫu cho khảo sát phản hồi 360 độ
Một số gợi ý để bạn xây dựng mẫu khảo sát phản hồi 360 độ. Lưu ý, mọi cuộc khảo sát đều phải được điều chỉnh dựa trên văn hóa doanh nghiệp và tính chất đội nhóm.
- Kỹ năng giao tiếp
- Phong cách lãnh đạo/Năng lực/Năng lực ra quyết định
- Kỹ năng làm việc nhóm
- Hành vi mâu thuẫn
- Năng lực học tập
- Tư duy chiến lược/kinh doanh
- Khả năng thích ứng và sáng tạo
- Định hướng mục tiêu
- Năng suất
- Tinh thần đồng đội
Hoặc tải mẫu khảo sát – phản hồi 360 độ tại đây.
Tổng kết về Phản hồi 360 độ
Trên đây là tất tần tật về phương pháp phản hồi cho nhân viên 360 độ. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có các nhìn khách quan về văn hóa phản hồi. Theo dõi chúng tôi sẽ tìm hiểu thêm các phương pháp phản hồi khác nhé.
