Nội dung bài viết:
Giới thiệu
Trong kỷ nguyên phát triển bền vững, năng lực huấn luyện (coaching) trở thành công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh vượt trội. Quyết định lựa chọn phong cách coaching không đơn giản là áp dụng một lý thuyết sẵn có, mà còn là quá trình hòa quyện giữa cá tính độc đáo của nhà lãnh đạo và những đặc trưng văn hóa tổ chức. Chính sự kết hợp này sẽ tạo ra chất keo gắn kết nhân viên, vun đắp động lực, đưa năng suất cán mốc mới. Để xây dựng được phong cách coaching phù hợp và bền vững, điều kiện tiên quyết là phải thấu hiểu sâu sắc mình là ai, mình cùng đội ngũ đang đứng ở đâu, đâu là giá trị cốt lõi không thể hoán đổi và những gì cần liên tục tiến hóa. Bài viết sau sẽ mở lối từ góc nhìn cá nhân, tổ chức cho đến quy trình thực hiện, giúp bạn chủ động vững bước trên hành trình phát triển nhân sự toàn diện.
Phân tích cá tính cá nhân: Nền tảng xác định phong cách coaching tương thích với doanh nghiệp
1. Cá tính lãnh đạo: Chìa khóa tác động và định hình phong cách coaching phù hợp với văn hóa tổ chức
Cá tính lãnh đạo đóng vai trò như một “bộ lọc” tinh tế trong quá trình lựa chọn, triển khai và phát triển phong cách coaching phù hợp với từng tổ chức. Khi xét đến sự ảnh hưởng của cá tính đối với phong cách coaching, không thể chỉ nhìn vào vài khía cạnh bề nổi như hướng nội hay hướng ngoại mà còn cần mở rộng đánh giá sâu sắc về khả năng linh hoạt, mức độ đồng cảm, cởi mở đổi mới, cũng như xu hướng ra quyết định, kiểm soát và trao quyền của mỗi nhà lãnh đạo.
Một lãnh đạo hướng ngoại thường dễ dàng lan tỏa cảm hứng, xây dựng đội ngũ bằng những trao đổi năng động và khả năng truyền động lực mạnh mẽ. Ngược lại, người hướng nội lại tận dụng sự sâu lắng, tinh thần lắng nghe và quan sát để phát triển từng cá nhân theo hướng cá nhân hóa sâu sắc—giúp nhân viên cảm nhận được sự tôn trọng và động viên nội tại. Những tố chất quyết đoán thường dẫn tới coaching định hướng kết quả rõ rệt, tạo nền tảng kỳ vọng và thúc đẩy trách nhiệm cá nhân song song với đo lường hiệu quả qua các tiêu chí rõ ràng. Trong khi đó, những nhà lãnh đạo có thiên hướng nuôi dưỡng và hỗ trợ lại thường chọn phong cách coaching đồng hành, đặt sự phát triển hài hòa của đội nhóm lên hàng đầu.
Khả năng tự nhận diện cá tính và sẵn sàng phát triển các kỹ năng mềm như lắng nghe, đặt câu hỏi, đưa phản hồi tích cực giúp lãnh đạo chủ động điều chỉnh phong cách coaching linh hoạt dựa vào bối cảnh đội nhóm. Những nhà lãnh đạo linh hoạt còn có thể “pha trộn” nhiều cách tiếp cận coaching, phù hợp với từng nhóm nhân sự, nhiệm vụ hoặc giai đoạn phát triển của tổ chức. Đặc biệt, trong môi trường doanh nghiệp đề cao sáng tạo hoặc đổi mới, một lãnh đạo có cá tính cởi mở với thay đổi, biết tạo không gian cho thử nghiệm thường gắn bó hiệu quả với coaching khai vấn hoặc coaching chuyển đổi, giúp nâng cao động lực và gắn kết nội bộ.
Để tối ưu hóa quá trình đánh giá và đồng bộ hóa phong cách coaching với cá tính lãnh đạo, các doanh nghiệp hiện đại khuyến nghị sử dụng các công cụ đo lường như MBTI, DISC hay phản hồi 360 độ. Việc định kỳ nhận phản hồi thực tế từ nhân viên nhằm liên tục điều chỉnh, tinh chỉnh phong cách coaching cũng là yếu tố sống còn để xây dựng một môi trường phát triển và đổi mới bền vững. Tìm hiểu thêm về cách các nhà quản lý hiện đại đang áp dụng coaching hiệu quả thay cho micromanagement tại nội dung chuyên sâu này.
Để cập nhật nhiều thông tin nghiên cứu liên quan, bạn có thể tham khảo tại: https://ocd.vn/phong-cach-lanh-dao-huan-luyen/
2. Khám Phá Cá Tính Lãnh Đạo: Công Cụ Trắc Nghiệm và Góc Nhìn Thực Tế Để Lựa Chọn Phong Cách Coaching Đồng Nhất Với Văn Hóa Doanh Nghiệp
Việc lựa chọn phong cách coaching phù hợp bắt đầu bằng việc hiểu rõ cá tính nhà lãnh đạo. Những đặc điểm như tư duy logic, sự linh hoạt, mức độ chấp nhận rủi ro, hay cách lắng nghe được phản ánh rõ nét qua công cụ trắc nghiệm như MBTI, DISC hoặc phân tích năng lực phản chiếu 360 độ. Các phương pháp này giúp bóc tách sâu các yếu tố: hướng nội/hướng ngoại, khả năng kiểm soát cảm xúc, mức độ sáng tạo, và thái độ đối với học hỏi mới. Điều này cực kỳ quan trọng, vì mỗi yếu tố cá nhân sẽ là “chìa khóa” quyết định nhà lãnh đạo có phù hợp với coaching chuyển đổi, coaching định hướng kết quả, hay phong cách khai vấn.
Tuy nhiên, công cụ trắc nghiệm chỉ là điểm khởi đầu. Phần quan trọng hơn là nhận diện thực tế qua quan sát hành vi trong môi trường doanh nghiệp: nhà lãnh đạo ứng xử thế nào trước phản hồi trái chiều, có cởi mở lắng nghe khi đối diện khác biệt, hay bám sát quy chuẩn truyền thống khi dẫn dắt đội nhóm? Phỏng vấn sâu hoặc lấy ý kiến phản hồi từ chính đội ngũ là cách tiếp cận chân thực, giúp phát hiện điểm mạnh và hạn chế vốn khó xác định trên giấy.
Khi kết hợp kết quả trắc nghiệm với bối cảnh thực tiễn, sự đồng bộ giữa cá tính lãnh đạo và văn hóa doanh nghiệp sẽ dần hiện ra. Ví dụ, lãnh đạo giàu trí tuệ cảm xúc, cởi mở sẽ dễ dàng tạo dựng không gian coaching lắng nghe, khích lệ – cực kỳ phù hợp với doanh nghiệp đề cao đổi mới, học hỏi. Ngược lại, môi trường kỷ luật nghiêm ngặt đòi hỏi nhà lãnh đạo phải phản chiếu lại tính hệ thống và kiểm soát trong phong cách coaching. Việc định kỳ chia sẻ kết quả trắc nghiệm cá tính và mở rộng thảo luận trong các cuộc họp nội bộ còn thúc đẩy sự minh bạch, nâng cao hiểu biết lẫn nhau, từ đó lựa chọn và điều chỉnh phong cách coaching linh hoạt, mang tính thích ứng cao. Nếu bạn quan tâm đến cách đo lường hiệu quả coaching thông qua các chỉ số cụ thể, có thể khám phá thêm tại tiêu chí đánh giá hiệu quả chương trình đào tạo nội bộ.
Môi Trường Văn Hóa Tổ Chức: Bệ Phóng Định Hình Phong Cách Coaching Tương Thích Với Cá Tính Doanh Nghiệp
1. Khi Giá Trị Cốt Lõi Trở Thành “Kim Chỉ Nam”: Quyết Định Phong Cách Coaching Đúng Đắn Cho Doanh Nghiệp
Giá trị cốt lõi là linh hồn của một doanh nghiệp, định hình mọi hành vi, niềm tin và tiêu chuẩn trong tổ chức. Khi xác định phong cách coaching phù hợp, các giá trị này không chỉ đóng vai trò nền tảng, mà còn dẫn dắt nhà lãnh đạo và đội ngũ coach lựa chọn cách tiếp cận, nội dung và phương pháp huấn luyện phù hợp nhất. Một hệ giá trị đề cao tôn trọng, tin tưởng, chia sẻ và chính trực sẽ ưu tiên các phong cách coaching đồng hành, lắng nghe sâu và tạo môi trường an toàn về tâm lý – nơi nhân viên chủ động bày tỏ suy nghĩ, sáng kiến và cùng chịu trách nhiệm trên hành trình phát triển bản thân.
Nếu doanh nghiệp hướng đến nhân văn, với trọng tâm là phục vụ và trách nhiệm cộng đồng, phong cách coaching sẽ mở rộng theo hướng dẫn dắt bằng giá trị, thấu cảm sâu sắc, ưu tiên coaching 1:1 nhằm dung hòa giữa mục tiêu tổ chức và hạnh phúc cá nhân. Ngược lại, tổ chức đặt trọng tâm vào hiệu suất, sáng tạo, đổi mới, sẽ phù hợp với coaching đặt mục tiêu thách thức, trao quyền mạnh mẽ, thúc đẩy tư duy chủ động và dám mạo hiểm. Ở đây, các buổi coaching nhóm, đổi mới liên tục, các workshop sáng tạo chính là “phòng thí nghiệm” để hiện thực hóa giá trị cốt lõi thành hành động cụ thể.
Những doanh nghiệp chú trọng kỷ luật, minh bạch, cam kết thường kết hợp coaching với mentoring theo lộ trình chuẩn hóa, sử dụng hệ thống feedback rõ ràng, đánh giá khách quan và các công cụ đo lường minh bạch để duy trì sự phát triển dài lâu. Doanh nghiệp cần phân tích đâu là giá trị bất biến, đâu là giá trị linh hoạt theo giai đoạn, từ đó chọn phong cách coaching không chỉ phù hợp mà còn có khả năng biến đổi cùng tổ chức. Quá trình đánh giá văn hóa nội bộ, lấy ý kiến phản hồi đa chiều và khảo sát thực tiễn tại các doanh nghiệp thành công cùng ngành giúp hoàn chỉnh lựa chọn này, đồng thời “may đo” lại phong cách coaching sát với từng tập thể doanh nghiệp Việt Nam. Cùng với đó, nhà quản lý có thể tham khảo thêm về các tiêu chí đánh giá hiệu quả chương trình đào tạo nội bộ để đo lường sự đồng nhất giữa giá trị, văn hóa và năng lực nhân sự. Áp dụng các giá trị cốt lõi một cách nhất quán vào thực tiễn coaching không chỉ nâng cao hiệu suất mà còn bồi đắp bản sắc tổ chức, tạo động lực bền vững cho sự phát triển lâu dài.
Nguồn tham khảo: icc.net.vn – Xây dựng giá trị cốt lõi trong doanh nghiệp
2. Kiến tạo sự đồng bộ giữa phong cách coaching và giá trị cốt lõi doanh nghiệp: Nền tảng cho phát triển bền vững
Khi nói về hiệu quả coaching trong doanh nghiệp, ít ai phủ nhận vai trò trung tâm của các giá trị cốt lõi. Chính các giá trị như tôn trọng, tin tưởng, hiệu suất, đổi mới không chỉ tạo nên bản sắc tổ chức mà còn định hướng cách tổ chức phát triển nhân tài thông qua coaching. Mỗi tổ chức giống như một “hệ sinh thái” văn hóa với hệ thống chuẩn mực riêng; phong cách coaching vì vậy cần thực sự hài hòa với hệ giá trị này, để tạo ra hiệu quả nhân sự vượt trội.
Nếu doanh nghiệp xây dựng trên nền tảng tin tưởng và tôn trọng, phong cách coaching thiên về trao quyền, lắng nghe và khai phá tiềm năng cá nhân sẽ giúp nhân viên cảm thấy an toàn, được thúc đẩy tự chủ và chủ động học hỏi. Khi nhà lãnh đạo đồng hành với đội ngũ thông qua đặt câu hỏi mở, phản hồi chân thành, đồng thời trao cơ hội tự quyết, nhân viên dễ dàng phát triển năng lực nội tại lẫn sự gắn kết. Trong khi đó, tại môi trường đề cao hiệu suất và đổi mới, phong cách coaching cần hướng đến việc khích lệ tư duy phản biện, dám thử nghiệm và sẵn sàng học từ sai lầm. Nhà quản lý tập trung vào coaching giải pháp cho phép nhân sự chủ động đề xuất ý kiến, thúc đẩy sự sáng tạo và không ngại thay đổi để bứt phá.
Những doanh nghiệp sở hữu văn hóa đa dạng, toàn cầu cũng đòi hỏi phong cách coaching linh hoạt, kết hợp nhiều phương pháp từ coaching nhóm tới cá nhân, xen lẫn mentoring, nhấn mạnh tính tôn trọng cá biệt và giao lưu văn hóa. Bằng cách này, yếu tố văn hóa không chỉ là khung tham chiếu mà trở thành động lực phát triển toàn diện.
Muốn đạt sự đồng bộ này, tổ chức cần xác định rõ giá trị đang vận hành, đào tạo kỹ năng coaching cho lãnh đạo sát hợp thực tiễn, và xây dựng một hệ thống phản hồi liên tục. Điều này không chỉ gia tăng năng lực cá nhân mà còn giúp kiến tạo văn hóa học hỏi, thích nghi bền vững – nền tảng quyết định mức độ sống còn của doanh nghiệp hiện đại. Để tham khảo thêm về cách xây dựng văn hóa coaching hiệu quả, bạn có thể đọc tại Văn hóa coaching trong doanh nghiệp.
Quy trình và tiêu chí lựa chọn phong cách coaching phù hợp trong xác định phong cách coaching phù hợp với cá tính và văn hóa doanh nghiệp của bạn
1. Hành trình đồng hành: Từng bước xác định và thử nghiệm phong cách coaching tối ưu cho cá tính lãnh đạo và văn hóa doanh nghiệp
Để xây dựng một phong cách coaching chuẩn xác, đồng nhất với cá tính nhà lãnh đạo và văn hóa doanh nghiệp, quá trình thực hiện cần được thiết kế như một hành trình trải nghiệm liên tục, mang tính cá nhân hóa và tập thể sâu sắc. Điểm khởi đầu của hành trình này là công đoạn đánh giá tổng thể cá nhân và môi trường doanh nghiệp. Sử dụng trắc nghiệm MBTI, DISC hoặc các công cụ Leadership Pyramid giúp nhận diện chính xác hơn xu hướng hành vi, giá trị lõi cũng như mục tiêu phát triển riêng biệt của từng cá nhân. Song song với đó, khảo sát nội bộ và quan sát thực địa môi trường làm việc cho phép lãnh đạo hiểu sâu sắc cách thức giao tiếp, phản hồi cũng như kỳ vọng thực tiễn từ phía nhân viên.
Tiếp đến, các mục tiêu coaching cần được chuẩn hóa theo tiêu chí SMART – cụ thể, đo lường được, khả thi, thực tế và có hạn định thời gian. Việc cùng các bên liên quan thảo luận, phản biện và nhất quán hoá mục tiêu sẽ là nền tảng cho quá trình coaching vừa gắn kết vừa định hướng kết quả. Bên trong đó, nhà lãnh đạo cũng cần phân tích kỹ càng sự tương thích giữa cá tính cá nhân với các giá trị cốt lõi tổ chức. Chỉ khi tạo lập được sự hài hoà này, việc lựa chọn các phong cách coaching – từ hỗ trợ, định hướng mục tiêu đến dân chủ hoặc trao quyền – mới thực sự phát huy hiệu quả lâu dài.
Khi đã xác định được định hướng trọng tâm, doanh nghiệp có thể tiến hành thử nghiệm các mô hình coaching mẫu, ứng dụng quy trình GROW hoặc CLEAR để rà soát kỹ năng đặt câu hỏi, lắng nghe, phản hồi xây dựng của cả coach và coachee. Việc triển khai thử nghiệm trên nhóm đại diện giúp phát hiện đa dạng phản ứng về thái độ, động lực và phương thức giải quyết vấn đề của thành viên. Trong các lần lặp lại, tổ chức nên sử dụng đa dạng công cụ đánh giá, từ phiếu khảo sát, phỏng vấn đến nhật ký tiến trình để tổng hợp dữ liệu định tính và định lượng, so sánh ngay hiệu quả của các phong cách huấn luyện khác nhau.
Qua các vòng điều chỉnh dựa trên phản hồi thực tế, doanh nghiệp dần tối ưu hóa lựa chọn phong cách coaching phù hợp nhất. Chính quy trình này không chỉ củng cố hiệu quả lãnh đạo mà còn góp phần kiến tạo một môi trường học tập liên tục, đổi mới và phát triển bền vững. Xem thêm về thực tiễn xây dựng văn hóa học hỏi qua coaching tại bài viết về xây dựng văn hóa học hỏi. Tham khảo chi tiết quy trình đánh giá coaching trong doanh nghiệp tại https://amis.misa.vn/106859/coaching-la-gi/.
2. Chủ Động Đo Lường & Linh Hoạt Điều Chỉnh Phong Cách Coaching: Đảm Bảo Sự Phù Hợp Với Bản Sắc Cá Nhân và Văn Hóa Doanh Nghiệp
Làm thế nào để không chỉ xác định mà còn duy trì sự phù hợp giữa phong cách coaching với cá tính nhà lãnh đạo và văn hóa tổ chức? Câu trả lời nằm ở quá trình đo lường hiệu quả và chủ động điều chỉnh phong cách coaching một cách linh hoạt, bám sát thực tiễn biến động trong môi trường doanh nghiệp. Bước khởi đầu quan trọng là xác định rõ ràng mục tiêu coaching, minh bạch các chỉ số cần theo dõi như hiệu suất, động lực, tỷ lệ giữ chân hay chỉ số gắn kết nhân viên. Các mục tiêu này cần cụ thể, đo lường được theo nguyên tắc SMART, bám sát ưu tiên chiến lược của tổ chức.
Từ đó, nhà lãnh đạo cần xây dựng hệ thống chỉ số đo lường đa chiều gồm cả định lượng và định tính. Cụ thể, có thể theo dõi mức tăng trưởng năng suất trước-sau coaching, tần suất sáng kiến cải tiến, mức độ chủ động tham gia dự án hoặc kết quả khảo sát hài lòng nhân sự. Song song, phản hồi 360 độ từ các bên liên quan, ghi nhận hành vi giao tiếp, tinh thần hợp tác và thái độ học hỏi là yếu tố không thể thiếu để phát hiện được sự thay đổi sâu sắc hơn ở cấp độ văn hóa và quan điểm nội bộ.
Điểm then chốt tiếp theo là lựa chọn phương pháp đo lường phù hợp, linh hoạt luân phiên giữa khảo sát nội bộ, phỏng vấn sâu, quan sát thực tế và sử dụng công cụ đánh giá tâm lý như DISC, MBTI. Quan trọng, phải lấy ý kiến nhiều chiều từ cả người được coaching, quản lý trực tiếp và đồng nghiệp để đạt cái nhìn khách quan nhất. Thông qua việc đánh giá liên tục theo quý hoặc từng chu kỳ coaching, doanh nghiệp nhận diện rõ nhóm nhân sự nào phù hợp các phong cách coaching nhất định, từ đó điều chỉnh linh hoạt tránh dập khuôn cứng nhắc.
Không thể bỏ qua yếu tố đồng bộ hóa phong cách coaching với bản sắc văn hóa doanh nghiệp: Nhà lãnh đạo cần chủ động trao đổi, tiếp nhận phản hồi để điều chỉnh cách giao tiếp, cách gợi mở, hoặc định hướng mục tiêu sao cho phù hợp hệ giá trị, chuẩn mực hành vi của từng bộ phận. Việc tích hợp coaching vào các hoạt động thường kỳ như Performance Review, one-on-one hay đào tạo nội bộ giúp duy trì tính bền vững, liên tục làm mới và cập nhật kỹ năng coaching cho đội ngũ quản lý.
Chỉ với sự đo lường thường xuyên, điều chỉnh đa chiều dựa vào thực tiễn và liên tục cập nhật năng lực đội ngũ, phong cách coaching mới thực sự trở thành lực đẩy mạnh mẽ của văn hóa học hỏi và phát triển trong doanh nghiệp hiện đại. Độc giả quan tâm góc nhìn về tiêu chí đánh giá hiệu quả chương trình có thể tham khảo thêm tại tiêu chí đánh giá hiệu quả chương trình đào tạo nội bộ.
Tham khảo thêm hướng dẫn quy trình tại: https://coachingskills.vn/05-buoc-giup-quan-ly-tro-thanh-nha-lanh-dao-huan-luyen/
Kết luận
Một phong cách coaching phù hợp không chỉ xuất phát từ lý thuyết mà còn là kết quả của sự kết nối sâu sắc giữa cá tính lãnh đạo, ngữ cảnh văn hóa và mục tiêu doanh nghiệp. Chủ động nhận diện bản thân, thấu hiểu tổ chức, vận dụng quy trình bài bản và mở lòng với phản hồi thực tiễn sẽ giúp bạn kiến tạo mô hình coaching giàu bản sắc, góp phần xây dựng đội ngũ tự chủ, sáng tạo và hiệu suất vượt trội. Chặng đường này là hành trình phát triển không ngừng, nơi mỗi lãnh đạo đều có thể kiến thiết dấu ấn riêng trên bản đồ thành công doanh nghiệp.
Sẵn sàng nâng cao hiệu suất và phát triển đội ngũ?
Yêu cầu tư vấn ngay để nhận lộ trình đào tạo thực chiến, đo lường được từ các chuyên gia tại Coaching Skills.
Về chúng tôi
Coaching Skills For Manager là Học viện đào tạo chuyên sâu thuộc VMP Academy, Coaching Skills cung cấp các giải pháp đào tạo thực chiến về năng lực huấn luyện dành cho quản lý.
Chúng tôi giúp biến nhà quản lý thành những người lãnh đạo khai vấn, có khả năng xây dựng đội ngũ tự chủ, sáng tạo và hiệu suất cao.
Khám phá lộ trình phát triển năng lực lãnh đạo tại: www.coachingskills.vn