Thang cấp độ tư duy Bloom được đặt theo chủ tịch Benjamin Bloom của Ủy ban Giáo dục (nơi phát minh ra thang Bloom) vào giữa thế kỉ 20. Thang Bloom được chia thành 03 yếu tố chính: tư duy (cognitive domain), cảm xúc (affective domain) và lý trí (psychomotor domain). Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi chỉ tổng hợp phần về tư duy để phát triển năng lực của Nhân viên nhằm tối ưu hiệu quả đào tạo. Thang cấp độ tư duy. Sau đây là tháp 6 cấp độ tư duy Bloom:
Nội dung bài viết:
1. Kiến thức (Knowledge) trong Bloom
Kiến thức bao gồm sự nhận biết và ghi nhớ các sự kiện, thuật ngữ, khái niệm cơ bản hoặc trả lời câu hỏi mà không nhất thiết phải hiểu thấu đáo. Mức độ kiến thức có các loại:
- Về sự thật: thuật ngữ, sự kiện cụ thể…
- Về cách thức: tục lệ, xu hướng, hệ quả, phân loại, hạng mục, tiêu chuẩn, phương pháp…
- Về lĩnh vực trừu tượng: nguyên lý, sự tổng quát, lý thuyết, cấu trúc…
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Kiến thức:
#Hãy liệt kê 04 loại tính cách của con người trong xã hội hiện đại.
2. Sự hiểu (Comprehension) trong Bloom
Sự hiểu yêu cầu phải giải thích được sự kiện, ý tưởng bằng cách sắp xếp, dịch thuật, miêu tả, tóm lượt.
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Sự hiểu:
#Hãy so sánh các điểm mạnh và điểm yếu của từng loại tính cách đã liệt kê ở trên.
3. Sự áp dụng (Application) trong Bloom
Sự áp dụng đòi hỏi phải giải quyết vấn đề, phân tích tình hình ở tình huống hoàn toàn mới bằng việc sử dụng những kiến thức, sự kiện, kỹ thuật và quy tắc đã thu thập được.
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Sự áp dụng:
#Tính cách con người có tác động đến sự thành công trong sự nghiệp hay không?
4. Sự phân tích (Analysis) trong Bloom
Sự phân tích yêu cầu phải xác định, xử lý thông tin, suy luận sự liên kết giữa các dữ liệu, định hình nguyên nhân, hậu quả và thu thập bằng chứng để chứng minh mệnh đề nào đó. Sự phân tích gồm 03 phần:
- Phân tích thành phần (Analysis of elements)
- Phân tích sự liên kết (Analysis of relationships)
- Phân tích mô hình tổ chức (Analysis of organization)
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Sự phân tích:
#Hãy đưa ra các cặp tính cách xung khắc với nhau và cung cấp ví dụ thực tế để chứng minh.
5. Sự tổng hợp (Synthesis) trong Bloom
Sự tổng hợp yêu cầu xây dựng một công trình hoặc mẫu nào đó từ những thành phần nhỏ.
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Sự tổng hợp:
#Hãy đưa ra những giải pháp cho bố mẹ có con cái thuộc một trong 04 tính cách để hạn chế tối đa các nhược điểm của từng loại. Giải thích vì sao giải pháp đó tốt hơn các giải pháp khác.
6. Sự đánh giá (Evaluation) trong Bloom
Sự đánh giá đòi hỏi phải trình bày và bảo vệ ý kiến nào đó bằng cách đưa ra các luận điểm, luận cứ, phân loại tính xác thực của thông tin. Có 02 hình thức đánh giá:
- Dựa vào các thông tin bên trong (internal evidence)
- Dựa vào các tiêu chuẩn bên ngoài (external criteria)
Ví dụ về câu hỏi liên quan đến mức độ Sự đánh giá:
#Loại tính cách nào phù hợp với vị trí Tổng thống của một Quốc gia lớn tại Đông Nam Á? Tại sao?
Trên đây là 6 cấp độ tư duy Bloom. Anh/Chị Phụ trách Đào tạo có thể tham khảo để áp dụng vào công việc của mình trong quá trình tối ưu hiệu quả đào tạo.
Ngoài ra, nếu Anh/Chị đang tìm kiếm thêm giải pháp cải thiện hiệu quả huấn luyện và phản hồi Nhân viên, tham khảo tại: https://coachingskills.vn/
Khóa Đào tạo giảng viên chuẩn 3+ tại: https://trainthetrainer.vn/dao-tao-giang-vien-chuan-3/
